Przepisy futsalu – zasady gry w halową piłkę nożną

Czym jest futsal czyli halowa piłka nożna? Poznaj zasady gry i sprawdź czym w porównaniu do klasycznej piłki nożnej wyróżnia się futsal. Zapraszamy do lektury!

Czym jest futsal i jaka jest jego historia – parę słów na temat tej dyscypliny sportowej

Futsal to zespołowa gra sportowa, obecna w Polsce od lat 80. ubiegłego wieku. Kiedyś nazywana piłką nożną pięcioosobową, obecnie bardziej znana pod nazwą halówka. Jest to rodzaj footballu, którego mecze rozgrywane są na hali. Stąd też pochodzi nazwa tej dyscypliny sportowej. Źródłem tego terminu jest portugalski futebol de salão i hiszpański fútbol sala, który tłumaczy się jako halowa piłka nożna. Pierwszy mecz futsalu odbył się w Monte Video w roku 1930. Za twórcę tego sportu uważa się Juana Carlosa Cerianiego. Początkowo gra dedykowana była zawodnikom w wieku dziecięcym i młodzieżowym. Mniejsze niż w przypadku futbolu wymiary boiska, a także poszczególne zasady gry w futsal, dostosowane były bowiem do możliwości fizycznej młodzików. W tym samym czasie, gdy w Urugwaju narodził się futsal rozgrywany na hali, w brazylijskim São Paulo powstawała odmiana futbolu rozgrywana na boisku do koszykówki. Wkrótce cała Ameryka Południowa pokochała ten niezwykły sport a w Brazylii, w 1958 roku zapisano po raz pierwszy jego oficjalne przepisy. W roku 1971 powołano do życia Federación Internacional de Fútbol de Salón, w skrócie FIFUSA, czyli pierwszą Międzynarodową Federację Futsalu, a 1988 roku do swoich kompetencji dołączyła futsal organizacja FIFA. Pierwsze Mistrzostwa Świata w Futsalu, będącego pod jurysdykcją FIFA odbyły się w 1989 roku. Od tego czasu organizowane są regularnie, co cztery lata.

Wymiary i wygląd boiska oraz piłki do futsalu – najważniejsze cechy charakterystyczne.

Charakterystyczną cechą boiska do piłki halowej jest... brak precyzyjnie określonych w przepisach wymiarów. W trakcie rozgrywania międzynarodowych zawodów, musi ono mieć długość mieszczącą się w ramach 38 - 42 m oraz szerokość oscylującą w granicach 18 - 22 m. Rozgrywki, cechujące się niższą rangą, dopuszczają natomiast znacznie więcej możliwości. W takim przypadku długość musi mieścić się w przedziale 25 - 42 m a szerokość w granicach 15 - 25 m. Należy tutaj dodać, że pole gry nie może mieć kształtu kwadratu. Nietypowy jest również wygląd pola karnego. Tworzą je dwa wycinki kół o promieniu 6 m, których środki mieszczą się w słupkach. W centralnej części natomiast (na odcinku 3,16 m) połączone są one linią prostą. Od środka bramki wyznaczone są dwa punkty karne. Jeden z nich znajduje się w odległości 6 metrów od środka bramki a drugi od środka bramki dzieli 10 metrów. Boisko posiada także oznaczenia pola zmian. Stanowią je prostopadłe pasy o szerokości 5 metrów, które po części wchodzą na pole gry. W czasie rozgrywek, można wykorzystywać je w sposób normalny, ponieważ służą one tylko momentom wprowadzania zmian. Jeśli zaś chodzi o piłkę do futsalu, to najbardziej charakterystyczną cechą tego sprzętu sportowego jest fakt, że nie odbija się ona zbyt dobrze. Zasady określają, że piłka do halówki nie może odbić się wyżej niż na 65 cm i niżej niż na 50 cm po upuszczeniu jej z wysokości 2 metrów. Jest znacznie mniejsza w porównaniu do klasycznej piłki nożnej. Piłka do futsalu powinna mieć bowiem wielkość od 62 cm do 64 cm. Jej waga powinna oscylować w granicach 400 - 440 g.

Zawodnicy – podstawowe przepisy futsalu dotyczące uczestników meczu

Kolejne istotne przepisy gry w piłkę halową dotyczą tego ilu graczy uczestniczy w meczu. Każda drużyna futsalu składa się z pięciu zawodników. W tej liczbie zawodników znajduje się jeden bramkarz. Jak w przypadku futbolu, każda drużyna ma swoja rezerwę. Maksymalna ilość zawodników rezerwowych to 9. To, co zdecydowanie odróżnia futsal od futbolu to fakt, że bramkarz może zamienić się pozycją z dowolnym zawodnikiem z drużyny, znajdującym się na polu gry. Zmiany na jednego z zawodników rezerwowych można natomiast dokonywać nieokreśloną liczbę razy. Możliwość wprowadzania tych zmian ograniczona jest często przez wykluczenie zawodnika z gry. W halówce sytuacja taka nie należy do rzadkich. W przypadku wykluczenia, zawodnik nie może wrócić do gry. Nie może także zasiąść na ławce rezerwowych. Po wykluczeniu jednego z graczy, przez okres 2 minut, zawodnik rezerwowy nie może pojawić się na boisku. Chyba, że osłabiona drużyna straci w tym czasie bramkę. Ten przepis posiada jednak pewne odstępstwa. Jeśli osłabiona drużyna posiadająca w swoim aktualnym składzie 4 zawodników rywalizuje z drużyną o liczbie 5, wtedy pomniejszony skład można uzupełnić. Podobnie jak w przypadku, gdy drużyna o składzie w liczbie 3 zawodników gra przeciwko 4 lub 5 graczom. Skład uzupełnić można jednak jedynie o 1 osobę, a nie o brakujące 2. Gdy obie strony grają w pomniejszonym składzie, czyli w sytuacji, gdy rywalizujące drużyny mają po 4 zawodników i pada bramka, należy mimo wszystko odczekać przepisowe 2 minuty od momentu wykluczenia zawodnika, aby zawodnik z rezerwy mógł wejść na boisko. Zgodę na wymianę zawodnika musi jednak wyrazić sędzia.

Futsal – zasady gry w halową piłkę nożną: czas gry, rzuty karne i rzuty wolne

W przeciwieństwie do meczu footballu, czas trwania meczu futsalowego nie jest określony z góry. Mecz co prawda składa się z dwóch połów, czyli części po 20 minut. Jest to jednak 20 minut czasu, w którym piłka jest w grze. Czas meczu może ulec zmianie, ponieważ dolicza się go w celu dokończenia rzutu karnego. Czas trwania każdej połowy można też skrócić, jednak mało kto korzysta z tej możliwości. W każdej połowie meczu istnieje możliwość wykorzystania minutowego czasu dla drużyny na przerwę. Możliwość tą posiada każda drużyna. Aby jednak sędzia zatwierdził zgłoszenie prośby o przerwę, chęć musi wyjść ze strony drużyny, która obecnie jest w posiadaniu piłki. Efektywny czas gry wstrzymywany jest w 4 przypadkach. Gdy piłka całym swoim obwodem przekroczy linię bramkową; gdy piłka przekroczy linie boczne, zarówno w powietrzu jak i po ziemi; gdy piłka uderzy w sufit a także w razie interwencji sędziego. Sędzia interweniuje także w przypadku różnych fauli i przewinień. Karą za takie faule są rzuty karne i rzuty wolne. 5 pierwszych fauli jednej z drużyn, odgwizdanych w jednej połowie meczu, karanych jest rzutem wolnym. Każda liczba przewyższająca 5, karana jest przedłużonymi rzutami karnymi. Zawodnik wykonujący rzut wolny, oddaje go z punktu przewinienia. Zawodnicy, którzy bronią swojej bramki, mogą uformować mur. Jednak musi on znajdować się co najmniej 5 m od piłki. Bezpośrednio z rzutu wolnego można więc zaliczyć gola. Przedłużany rzut karny wykonuje się z odległości 10 metrów. Pomiędzy bramką a piłką nie można jednak postawić formacji obronnej. Jedynie bramkarz broniący swojej bramki ma prawo się tam znajdować.